Deze wandelroute van Staatsbosbeheer gaat door de boswachterij Hooghalen, langs voormalig kamp Westerbork, het Hingsteveen en de radiosterrenwacht. Voor kinderen (en volwassenen) wordt op een leuke manier uitleg gegeven aan het ontstaan van ons melkwegstelsel. Ongemerkt wandel je een paar kilometer weg.
Kamp Westerbork was een voorportaal van de vernietigingskampen van de nazi’s in de Tweede Wereldoorlog. Nu vind je er, naast de restanten van het kamp zelf, een Herinneringscentrum en de Radiosterrenwacht. Naast het kampterrein staan 14 losse parabolische antennes in het bos. Samen vormen ze De Westerbork Synthese Radio Telescoop ( WSRT). Via het Melkwegpad, met uitleg over planeten, wandel je naar het kampterrein en de radiotelescopen. Terug loop je via het Bospad en langs het prachtige Hingsteveen.
Start Melkwegpad
We parkeren de auto op de ruime parkeerplaats bij de ingang van de wandelroute. Het is er lekker rustig. Naast de parkeerplaats bevindt zich een restaurant en een halte om met de bus naar het herinneringskamp gebracht te worden. Maar wij gaan lopen en zien onderweg allerlei leuke en leerzame dingen over ons melkwegstelsel.
Melkwegpad
Je loopt hier een model van ons zonnestelsel binnen. Het informatiebord, dat aan het begin van het pad staat, heet ons welkom en leert ons het volgende:
Ons zonnestelsel bestaat uit 8 planeten die om de zon heen draaien. Behalve planeten zijn er ook manen, kometen, asteroïden en dwergplaneten te vinden.
De wandelroute is op schaal: de afstanden tussen de planeten en de zon op deze route is in verhouding met de afstanden in het echte zonnestelsel.
Eén stap op het Melkwegpad komt overeen met 2,5 miljoen kilometer in het zonnestelsel.
Verhard pad
De hele route gaat over een verhard pad, wat wel zo fijn is met een wandelwagen mee.
Er liggen her en der nogal wat omgewaaide bomen. Sommigen zijn erg kapot van binnen. Fascinerend, die boomwortels!
Fluisterschotels
De twee fluisterschotels die hier staan, laten zien hoe een radiotelescoop werkt.
De schotels zijn gevormd als een kom. Alle radiogolven die in zo’n kom terechtkomen, worden van richting veranderd en komen samen in één punt, het brandpunt. In het brandpunt krijg je een concentratie van radiogolven, waardoor je een signaal veel duidelijker ontvangt.
We proberen het natuurlijk even uit. En inderdaad, als je iets fluistert ter hoogte van het rondje op de paal, dan hoort degene aan de andere kant heel duidelijk wat je zegt.
We lopen verder en komen langs meerdere planeten: de Zon, de Aarde en Jupiter.
Radiotelescopen
En dan komen we bij de radiotelescopen. Er staan er maar liefst 14 stuks, keurig op een rij.
Kamp Westerbork
Als we het bos uit komen, zien we kamp Westerbork aan de rechterzijde.
Voor wie daar nog nooit is geweest: het is zeer de moeite waard om dit eens te bezoeken. Erg indrukwekkend. Je kunt hier zelf rondwandelen en de borden lezen of luisteren naar de diverse geluidspalen. Het is ook mogelijk om een rondleiding met een gids te maken. Hieronder een korte impressie.
Deze houten woning werd in 1939 gebouwd voor de directeur van het Vluchtelingenkamp Westerbork. Eind 1942 betrok SS-kampcommandant Gemmeker het huis. Van 1950 tot 2007 werd het huis particulier bewoond.
De villa, nu rijksmonument, is in originele staat (op de serre na, die is na de oorlog aangebouwd)
Om het huis te beschermen heeft het een overkapping gekregen.
Als je langs de wagon loopt, hoor je hoe de namen worden voorgelezen van mensen die zijn afgevoerd naar de concentratiekampen. De rillingen lopen je over de rug.
102.000 stenen
De 102.000 stenen, op de appelplaats in het voormalige Kamp Westerbork in Hooghalen, is een monument ter herinnering aan de 102.000 Joden en Roma die tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland werden gedeporteerd en niet meer levend teruggekeerd zijn. De rode rechthoekige stenen zijn alle voorzien van een symbool.
De stenen zijn op een gelijkmatige manier geplaatst binnen de kaart van Nederland. De meeste Nederlandse gemeenten hadden voor de oorlog Joodse inwoners, waardoor de vervolging van de Joden dan ook de gehele samenleving aanging. Op de kop van de stenen is een davidster aangebracht.
213 stenen zijn met een vlam uitgevoerd: een groep van 245 Sinti en Roma werd op 19 mei 1944 vanuit kamp Westerbork gedeporteerd en grotendeels vermoord in Auschwitz. Honderd stenen hebben geen symbool en staan voor de verzetsstrijders die in kamp Westerbork gevangen zaten om weggevoerd te worden……
Je wordt er altijd weer stil van. Laten we toch lief zijn voor elkaar en nooit meer oorlog voeren. Onschuldige mensen… zoveel verdriet… zoveel zinloos geweld…
Een stukje verderop vind je Het Nationaal Monument Westerbork, een oorlogsmonument op de plaats waar de spooraansluiting vanuit Hooghalen in het Kamp Westerbork eindigde en vanwaar de treinen naar de vernietigingskampen vertrokken. Jaarlijks vindt hier de dodenherdenking plaats op 4 mei. Vandaag zijn we daar niet naar toe gelopen.
Vlonderpad
We vervolgen de route via het bospad en komen over een lange vlonder. Hier heeft het water wel eens hoger gestaan..
Hingsteveen
Nog een stukje door het bos en dan komen we bij het Hingsteveen. Een uitgestrekt, stil natuurgebied. Er staat ook een schuilhut. Mooi is het hier.
Steen Jan Campert 1941
We passeren een markante steen. Hierop staat een gedicht, De Achttien Dooden. Om het te lezen moet je om een hoek kijken. Indrukwekkend.. Dit staat op de steen:
Een cel is maar twee meter lang
En nauw twee meter breed
Wel kleiner nog is het stuk grond
Dat ik nu nog niet weet
Maar waar ik naamloos rusten zal
Mijn makkers bovendien
Wij waren achttien in getal
Geen zal de avond zien..
Transport
Aan het eind van de route zien we veel palen waarop de datum, bestemming en het aantal personen staan van de deportatie.
Als we weer terug bij de auto zijn, is het een stuk drukker op de parkeerplaats. De bus die bezoekers naar het kamp rijdt, staat klaar om te vertrekken.
We nuttigen een kop koffie bij het restaurant, waar je ook allerlei informatie kunt vinden over Kamp Westerbork.
Het was een route met meerdere gezichten. De rust en schoonheid van de natuur, veel informatie/educatie over het melkwegstelsel en het indrukwekkende van Kamp Westerbork.
Parkeren en meer:
- Parkeren: Oosthalen 8, 9414 TG Hooghalen
- Afstand: 5 km
- Gelopen op: 22-7-2022
- Weer: Bewolkt, 21 graden
- Gelopen met Hanneke en Nova.
- Link naar de site van de route: https://www.staatsbosbeheer.nl/uit-in-de-natuur/wandelroute-melkwegpad