Bijzondere wandeling langs diverse oude en bijzondere gebouwen door Leeuwarden. Ik bleef maar foto’s maken! Rondwandeling met begin- en eindpunt station Leeuwarden.
Proloog
Hoewel we het Elfstedenpad vorig jaar in oktober hebben afgerond, hadden we de Proloog in Leeuwarden nog niet gelopen. Dat komt nog wel een keer, dachten we. Vandaag is het een mooie dag om deze alsnog te wandelen. Een aanrader hoor!
Tijnjedijk
De proloog start eigenlijk op het station in Leeuwarden en volgt grotendeels de NS wandeling. Wij komen echter met de auto en zoeken het liefst een gratis parkeerplaats. Deze zien we aan de Tijnjedijk, bij een winkelcentrum. Het is even zoeken, maar al snel zitten we op de juiste route van deze proloog. Als je de aanwijzingen van de NS wandeling volgt, loop je vrijwel dezelfde route. Ik beschrijf de route vanaf ons beginpunt, vanaf de Tijnjedijk.
Huizum
We steken de drukke weg over en lopen in de richting van een 11de-eeuwse kerk van voormalig terpdorp Huizum.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 1 IMG20230204120412](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204120412.jpg)
Wat een schilderachtig plekje is dit. Het lijkt wel of je hier terug gaat in de tijd.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 2 IMG20230204120618](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204120618.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 3 IMG20230204120725](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204120725-768x1024.jpg)
We komen over een ophaalbrug, waar aan de overzijde een beeld staat ter herinnering aan het verleden van het dorp Huizum, waarin tuinbouw een grote rol speelde.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 4 IMG20230204120804](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204120804-768x1024.jpg)
Potmarge
We steken de brug over het riviertje de Potmarge over.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 5 IMG20230204121244](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204121244.jpg)
Sicht
Een stuk verder komen we bij de Zuidergrachtswal. We kijken uit op een gebouw dat wel een gevangenis lijkt. Op de muur staan de letters Sicht.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 6 IMG20230204122508](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204122508.jpg)
Het gebouw blijkt inderdaad een voormalige gevangenis. Sicht is het verloskundig centrum dat hier een onderkomen heeft. Aan de voorkant heet het gebouw Blokhuispoort. Hierin bevinden zich diverse kleine zaakjes. We komen er later op de route voorlangs.
Oude gevels
We passeren oude gebouwen met opschriften op de gevels van bedrijven die er vroeger hebben gezeten. Bijvoorbeeld deze Kantoorboekenfabriek.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 7 IMG20230204122708](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204122708.jpg)
Of op een gebouw, dat achter een ander gebouw staat, het opschrift van een bedrijf in Bakkerij Grondstoffen.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 8 IMG20230204123102](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204123102-768x1024.jpg)
We steken een vaste brug over met uitzicht op een universiteitsgebouw en de hoge kantoortoren vlakbij het station.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 9 IMG20230204123239](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204123239.jpg)
Oude schepen
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 10 IMG20230204123636](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204123636.jpg)
Er liggen veel oude schepen in het kanaal.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 11 IMG20230204124034](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204124034.jpg)
Gedichten
Onderweg komen we langs veel gedichten die in de straat zijn gelegd. Onder andere deze:
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 12 IMG20230204124205](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204124205-768x1024.jpg)
11 Fountains
Voor het station staat één van de beelden van de 11 Fountains, deze heet Liefde.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 13 IMG20230204124430](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204124430-768x1024.jpg)
Er staan elf fonteinen in de elf Friese steden, ontworpen door elf kunstenaars uit elf verschillende landen. 11fountains is een internationaal kunstproject voor Leeuwarden-Fryslân 2018, culturele hoofdstad van Europa, bedacht en samengesteld door Anna Tilroe. De fonteinen zijn klaar voor een nieuw seizoen waarin mist, ijs, stoom en zeewater centraal staan.
Vind je het leuk om meer te lezen over de 11 Foutains? Leeuwarden heeft een speciale website.
Station Leeuwarden
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 14 IMG20230204124510](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204124510.jpg)
We zijn hier bij het station Leeuwarden. Ik had gedacht dat dit een heel groot station zou zijn, maar dat valt nogal mee. Het doet me wat denken aan het oude station van Assen. Het is er wel druk met auto’s, dus een hele mooie foto maken zonder auto’s erop is helaas niet gelukt.
Kantoortoren
Met de rug naar het station lopen we over diverse gedichten, via een glazen passage van de zwarte kantoortoren.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 15 IMG20230204125022](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204125022-768x1024.jpg)
Aan het eind van deze passage staat een beeld van 2 mannen, die handenklappende veekooplui voorstellen.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 16 IMG20230204125109](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204125109-768x1024.jpg)
Paleis van Justitie
We komen langs het Paleis van Justitie.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 17 IMG20230204125416](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204125416.jpg)
Tegenover het Paleis van Justitie staat het Fries Museum. Wellicht leuk om eens een kijkje te nemen, maar dat doen we niet vandaag.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 18 IMG20230204125403](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204125403-768x1024.jpg)
Als we door lopen, zien we op de hoek het koffiezaakje van Douwe Egberts. Hier hebben we in oktober 2022 ons laatste ontbrekende stempeltje van Leeuwarden gehaald voor in het boekje, bij de afronding van het Elfstedenpad. We besluiten om hier een pauze in te lassen en een kop koffie met iets lekkers te nuttigen. Bijna zijn we nog getuige van een aanrijding tussen een elektrische bus en een voetganger. Het ging gelukkig net goed. De voetganger hoorde de bus niet aankomen.
De Harmonie
Na de koffie vervolgen we de route en komen we langs schouwburg De Harmonie.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 19 IMG20230204132457](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204132457-768x1024.jpg)
De Oldehove
We lopen een stukje langs het water en zien de scheve toren, De Oldehove, voor ons opdoemen.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 20 IMG20230204132928](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204132928-768x1024.jpg)
Voor deze toren staat het beeld van Pieter Jelles Troelstra.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 21 IMG20230204133100](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204133100-768x1024.jpg)
Pieter Jelles Troelstra was een Nederlandse dichter, advocaat, journalist en politicus. Hij is bekend geworden als de socialistische leider die in november 1918, in navolging van de omwenteling in Duitsland, in Nederland de socialistische revolutie wilde uitroepen. Daarnaast heeft Troelstra in Friesland grote bekendheid gekregen als Fries schrijver en dichter.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 22 IMG20230204133254](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204133254-768x1024.jpg)
Aan de andere kant van de scheve toren zien we een transformatorkastje dat prachtig is beschilderd. Het lijkt wel of er reliëf in zit, maar dat is helemaal niet zo.
Er staat een verhaaltje onder de afbeelding:
“De trots van deze mooie stad is op een stukje grond komen aandrijven en toen hij de plaats bereikt had waar hij nu staat zat daar aan den oever eene vrouw te spinnen, die riep uit al haar macht: Hou alde! Hou! Halt, oude! Niet verder! De toren gehoorzaamde; hij is daar altijd blijven staan en heeft aan dit geval zijn naam te danken.”
Prinsentuin
Vanaf de scheve toren loop je de Prinsentuin in. We komen langs de Beatrixboom, een beeldje van een fietsend meisje in de laatste Oorlogswinter en langs de Pier Pander Tempel.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 23 IMG20230204133430](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204133430-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 24 IMG20230204133532](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204133532-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 25 IMG20230204133608](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204133608.jpg)
Bovenop de heuvel heb je een prachtig zicht op de weerspiegeling van de panden in het rimpelloze water.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 26 IMG20230204133648](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204133648.jpg)
We lopen verder door de Prinsentuin en komen langs een verzetsmonument.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 27 IMG20230204134150](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204134150-768x1024.jpg)
En langs een muziekkoepel
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 28 IMG20230204134431](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204134431.jpg)
Dan lopen we langzamerhand de Prinsentuin weer uit, via de Poort (St. Jobsleen)
Fryske Akademy
We lopen langs het pand van de Fryske Akademy met Friese Wapenschilden.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 29 IMG20230204135031](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204135031-768x1024.jpg)
Ik zei toch al dat ik niet kon ophouden met foto’s maken? We komen langs zoveel mooie, bijzondere en/of oude gebouwen… Zoals hieronder een pand met opschrift “De Druckerij” en de “Buma Bieb”.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 30 IMG20230204135222](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204135222-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 31 IMG20230204135256](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204135256.jpg)
We komen langs het St. Anthonygasthuis.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 32 IMG20230204135529](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204135529.jpg)
Oudste boom van Leeuwarden
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 33 IMG20230204135632](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204135632-768x1024.jpg)
We komen langs de oudste boom van Leeuwarden. Deze staat helemaal ingebouwd tussen panden, maar wel met een hekwerk eromheen ter bescherming. Ik kan niet zeggen dat ik de boom nou erg indrukwekkend vind.
Raadhuisplein
We komen over het Raadhuisplein. Midden op het plein staat een boom met een indrukwekkend hek eromheen. De boom is gepland ter herinnering aan de troonbestijging van Koningin Wilhelmina.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 34 IMG20230204135925](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204135925.jpg)
Us Heit
Iets verderop komen we langs het standbeeld van Us Heit. Het is Willem Lodewijk, graaf van Nassau 1560-1620. Den vader van zijn volk.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 35 IMG20230204140144](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204140144-768x1024.jpg)
St. Anthony Gasthuis
We komen door een prachtige tuin. Ik ben eerst verbaasd, het lijkt wel of je zo bij iemand achter het huis de tuin in kunt lopen. Later blijkt dit het Anthony Gasthuis te zijn. Wat is dit groot opgezet en wat lijkt me dit een mooie plek om te wonen.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 36 IMG20230204140844](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204140844.jpg)
We lopen verder en komen langs het Fries Natuurmuseum met haar mooie gevel. We zien verderop een paars pand, dat “Repelsteeltje” heet. Hier zit een coffeeshop in.
Jabikspad naar Santiago de Compostella
Grappig, je hebt hier putdeksels in de straat, die de richting aangeven van het Jabikspad naar Santiago de Compostella.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 37 IMG20230204141420](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204141420-768x1024.jpg)
En dan komen we weer langs een reeks oude en/ of bijzondere panden met opschrift als deze hieronder:
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 38 IMG20230204141518](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204141518-768x1024.jpg)
’t Turkshoofd; een uithangbord.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 39 IMG20230204142005](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142005-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 40 IMG20230204142043](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142043.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 41 IMG20230204142106](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142106.jpg)
Joodse Buurt
Dan komen we in de voormalige Joodse buurt. Van de ruim 600 Joodse Leeuwarders zijn er meer dan 500 door de nazi’s vermoord. We zien een gevel met het opschrift: “Parapluies en Wandelstokken”.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 42 IMG20230204142400](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142400-768x1024.jpg)
Voor het raam hangt een krantenartikel over het tragische verhaal van de Joodse familie die hier gewoond heeft.
Bij de Put
We komen op een pleintje, dat “Bij de Put” heet. Hier vind je een wensput en iets verderop hangt een gedicht voor een raam.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 43 IMG20230204142523](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142523-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 44 IMG20230204142631](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142631-768x1024.jpg)
Grote- of Jacobijnerkerk
We komen bij de Grote- of Jacobijnerkerk. Een immens grote kerk. Op onderstaande foto zie je het Oranjepoortje uit 1663. Dit poortje was de privé-ingang van de Nassau’s tot de kerk en hun grafkapel.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 45 IMG20230204142710](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204142710-768x1024.jpg)
We lopen langs de pomp die bij de kerk staat en komen uit bij een Joods monument, bij een voormalige Joodse school en een Stadsweeshuis.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 46 IMG20230204143854](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204143854.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 47 IMG20230204143946](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204143946-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 48 IMG20230204144017](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204144017.jpg)
En we komen langs de ingang van het Boshuizen Gasthuis. Een mooi doorkijkje. Aan de binnenkant is het een hofje. Vanwege de privacy van de bewoners heb ik daar geen foto van gemaakt.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 49 IMG20230204144150](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204144150-768x1024.jpg)
Smalle steegjes
Volgens mij zijn we een stukje verkeerd gelopen, maar we kunnen niet precies achterhalen waar. Het kan zijn dat we bovenstaand hofje in hadden moeten lopen, maar volgens mij was daar geen doorgaand pad. Als dit Luilekkerland heet, dan hadden we daar wel langs gemoeten.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 50 IMG20230204144631](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204144631-768x1024.jpg)
In elk geval komen we uit bij een smal steegje, waar we in lopen. Verderop nog een smal steegje met aan de muur een oude, verroeste automaat waar je ooit, na het inwerpen van een muntje, van die lekkere “Van Houten repen” uit kon halen.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 51 IMG20230204145015](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204145015-768x1024.jpg)
Voormalige Joodse Synagoge
We komen langs een voormalige Joodse Synagoge.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 52 IMG20230204145407](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204145407.jpg)
Centraal Apotheek
Dan komen we langs een prachtig pand: De Centraal Apotheek dat in een Jugendstil-pand gehuisvest is. Waar vind je dit nog?
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 53 IMG20230204145614 2](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204145614-2.jpg)
De Centraal Apotheek is een monumentaal pand in Leeuwarden in de Nederlandse provincie Friesland. Het gebouw werd in 2002 gerestaureerd. De apotheek op de hoek van de Voorstreek en de Tuinen is in 1904-1905 gebouwd.
Het jugendstil-pand (art-nouveau-stijl) is voornamelijk opgetrokken in gele verblendsteen. Op de gevelzijde aan de Voorstreek wordt op het polychroom tegeltableau Hygieia afgebeeld, de Griekse godin van de gezondheid. Ze houdt boven haar hoofd de slang van Asclepius en een beker in haar handen. Daarboven staat in de gevel de naam Centraal Apotheek. Op de dakrand staan twee vogels. Op de hoek van het pand is het bovenste deel een toren. Er zijn enkele rondboogvensters en balkons.
Bonifatiuskerk
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 54 IMG20230204145901](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204145901-768x1024.jpg)
We komen langs de Bonifatiuskerk. Ook al zo’n grote kerk. De deur staat open en we gaan naar binnen. De gewelven aan de binnenkant zien er prachtig verzorgd uit. Het licht schijnt mooi op het altaar.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 55 IMG20230204150031](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204150031-768x1024.jpg)
We branden een kaarsje en denken aan hen die er niet meer zijn. Het is net of het kaarsje traantjes laat…
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 56 IMG20230204150352 BURST000 COVER](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204150352_BURST000_COVER.jpg)
Prins Frederik kazerne
We lopen een rondje om de Prins Frederik Kazerne, dat half omringd is door water.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 57 IMG20230204151056](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204151056.jpg)
Voormalig Fries museum
We komen langs het voormalig Fries museum en vervolgens langs de Kanselarij, waar een beeld van Viglius staat.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 58 IMG20230204151703](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204151703-768x1024.jpg)
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 59 IMG20230204151630](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204151630.jpg)
Viglius
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 60 IMG20230204151824 1](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204151824-1-768x1024.jpg)
Viglius van Aytta werd geboren op 19 oktober 1507 in Barrahûs, bij Wirdum. Hij werd opgevoed in Leeuwarden bij zijn oom, de jurist Bernard Bucho. Van Aytta studeerde letteren en rechten aan universiteiten in België, Frankrijk en Italië en was hoogleraar in Italië en Duitsland. Hij was tevens bevriend met Erasmus.
Van Aytta drong door tot de hoogste bestuursposities van Europa. Hij was adviseur en rechterhand van keizer Karel V en Filips II, zoon van Karel V. Hij was ook voorzitter van de Raad van State, de Geheime Raad en kanselier van de Orde van het Gulden Vlies. Zulke functies waren normaal gesproken alleen voorbehouden aan hoge Europese adel. Dat een eenvoudige Fries het zo ver schopte, was dan ook hoogst uitzonderlijk.
Oud Postkantoor
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 61 IMG20230204152009](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204152009.jpg)
We komen langs een oud Postkantoor, Post Telegraafkantoor in die tijd.
Blokhuispoort
Dit is de oude strafgevangenis Blokhuispoort.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 62 IMG20230204152410](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204152410.jpg)
In de voormalige cellen zijn nu 120 winkeltjes en kleine bedrijfjes gevestigd. Vast leuk om eens te bekijken. We komen hier zeker nog eens terug.
Oud pakhuis
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 63 IMG20230204152546](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204152546-768x1024.jpg)
We komen langs een oud pakhuis.
Mata Hari
Aan de straat De Kelders, op nr. 33 staat het geboortehuis van Mata Hari. Haar vader had daar een hoeden- en pettenwinkel op de begane grond. Schuin voor haar geboortehuis staat een standbeeld van haar.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 64 IMG20230204152942](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204152942-768x1024.jpg)
Mata Hari wordt in 1876 als Margaretha Zelle geboren aan De Kelders in Leeuwarden, is op haar 29ste een regelrechte mediahype in Parijs. Ze betovert het societypubliek met haar exotische dansen, waarbij ze langzaam haar lichaam ontbloot. De kranten raken niet uitgeschreven over het mysterie Mata Hari. Tien succesvolle jaren lang staat de naam Mata Hari voor opwindend, exotisch en sensueel. Haar talloze, openlijke affaires met mannen in uniform – van welke nationaliteit dan ook – maken haar verdacht in de ogen van de geheime diensten. Mata Hari sterft tijdens de Eerste Wereldoorlog voor een vuurpeloton in de bossen bij Parijs.
Waagplein
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 65 IMG20230204153922](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204153922-768x1024.jpg)
We komen langs het Waagplein. Het valt op dat er veel mensen voor hekken staan te kijken naar graafwerkzaamheden. Wat blijkt: Hier is men bezig met een archeologische opgraving. Archeologen leggen hier de historie van de middeleeuwse waag van Leeuwarden bloot.
Beursgebouw
We komen langs het beursgebouw. Dit gebouw zagen we ook aan het begin van onze wandeling.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 66 IMG20230204154320](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204154320-768x1024.jpg)
Vanaf nu gaan we langzamerhand weer richting het eindpunt.
Potmarge
We lopen een flink stuk een pad langs het riviertje de Potmarge. Hierbij komen we langs de kantoren van het Friesch Dagblad en de Leeuwarder Courant.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 67 IMG20230204155243](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204155243.jpg)
De paden hier zijn verhard en goed te belopen. Af en toe moeten we een bruggetje over. Het is een rustig pad, hoewel je merkt dat je vlakbij de stad bent. Af en toe moeten we even aan de kant voor fietsers.
![Elfstedenpad Etappe 00 Proloog Leeuwarden / NS Wandeling 12 km 68 IMG20230204161556](https://marianwandelt.nl/wp-content/uploads/2023/02/IMG20230204161556-768x1024.jpg)
Nadat we dit pad verlaten, moeten we nog een paar keer links en rechts. Dan komen we weer in de bewoonde wereld en zijn we snel bij de auto.
Ik hoop dat je enthousiast bent geworden van deze route en deze ook eens gaat lopen. Laat dan vooral een reactie achter, leuk!
Parkeren en meer:
- Parkeren: Tijnjedyk 76, 8936 AD Leeuwarden (Bij Winkelcentrum)
- Afstand: 12-14 km
- Gelopen op: 4 februari 2023
- Gelopen met: Roelof
- Weer: Zonnig
- Klik hier om mijn verslagen van alle etappes van het Elfstedenpad te lezen.
- Een GPX bestand van deze etappe vind je hieronder.
- En hier uitleg hoe je een GPX bestand kunt gebruiken.